Ana içeriğe atla

Kayıtlar

'Adil ve Kalıcı' barış olmadan: Ateşi kesmek

- Nereye bakıyorsun öyle dalgın dalgın?, dedim - Uzaklaşan insanlığa, dedi. BM : Bu savaş çocuklara yönelik bir savaştır. Bu onların çocukluklarına ve geleceklerine yönelik bir savaş. Öldürülen çocuk sayısı, dünyada dört yıldır süren çatışmalardan daha fazla . 13 Mart 2024
En son yayınlar

Kimileri için kilo almak neden zor?

B eden imajının güzellik ölçütü olarak sağlığın önemini gölgede bıraktığı bir dünyada azınlıkta kalmış bir grup insan farklı türde bir zorlukla mücadele ediyor: Yapısal zayıflık.

Misofoni: Sinir bozucu seslere tahammül terapisi

I sabel uzun süredir çevresindeki bazı sesleri filtrelemede zorlanıyordu. Isırma, çiğneme seslerine, yan odadaki televizyon ve konuşmalardan gelen boğuk seslere azalmış toleransı ona sıkıntı veriyordu. Dayanılmaz olarak algıladığı bu tip seslere tepki olarak hassasiyet, endişe, öfke duyuyordu. Bu durumdan kurtulmak için kulaklık takıyor, odadan çıkıyor ve ortak alanlara katılmadan önce diğerlerinin yemeklerini bitirmesini bekliyordu.

Hayatı anlamak için memento mori

Bir monitörden gelen siren sesi hayatın belirsizliğini anlatıyor. Kötü haberle gelen acı ve ıstırap ölümün kaçınılmazlığını hatırlatıyor. Bir çocuğun öldüğünü duyan insanların yüzündeki ifade, hayatı biraz daha ciddiye almayı ve aynı zamanda o kadar da ciddiye almamayı öğretiyor .

Uzaktan Dünya'ya bakmak: Mikro yerçekim rehberi

「Vazgeçmeyeceğiz keşfe çıkmaktan. Ve tüm keşiflerimizin sonu ise başladığımız yere varmak ve orayı anlamak olacak sil baştan.」

En uzun bilimsel çalışmadan dersler: Yalnızlık sigara kadar öldürücü

H ayat yolculuğunda bizi sağlıklı ve mutlu tutan şey nedir? Geleceğinizi en iyi hale getirmek için şu an yatırım yapacak olsanız, zamanınızı ve enerjinizi neye harcarsınız? 1980-1999 doğumlu Milenyum - Y kuşağıyla yapılan bir ankette hayattaki en önemli hedefleri sorulduğunda yüzde 80'den fazlası, hayattaki en önemli hedefin zengin olmak olduğunu söyledi. Aynı genç yetişkinlerin yüzde 50'sine göre hayattaki başka bir büyük hedef, meşhur olmaktı.

Metabolizmayı ve hızını belirleyenler: Probiyotikler

M etabolizmaları yavaş olduğundan su içse yarayan ya da hızlı metabolizması nedeniyle istediğini yese de kilo almayan insanlarla tanıştınız mı?

Ağlayan bebekler ve sakinleştirmenin en iyi yolu: Bilimsel bir tarif

İ nsanı stres ve sıkıntıya düşüren olağan bebek bakımı rutinleri içinde en zoru ağlayan bebeği sakinleştirip uyutmak olabilir.

Mens sana in corpore sano: En kârlı yatırım

S ağlam kafa sağlam vücutta bulunur deyişi ülke gücü ve istikrarının temeli olarak sağlıklı topluma işaret eder. Yatırılan her 1 dolar karşılığında 16 dolar getir sağlayan, en uygun maliyetli halk sağlığı adımlarından biri beslenmedir . Halbuki dünya çapında ortalama her üç kişiden biri kötü beslenmeden etkileniyor.

İnsan mobil bir varlık: Harekete geç, oyuna dönüştür

"Sonunda yaşadığınız hayatın içindeki yılların sayısı değil, yaşadığınız yıllar içindeki hayat önemlidir." | Abraham Lincoln

Egzersiz şiddetli diz kireçlenmesinde daha etkili olabilir

E klemlerin hareketini kolaylaştıran sıvının kaybı, yapısal değişikliği, kireçlenme ağrı, acı eşliğinde hareketi sınırlar. Osteoartrit , özellikle diz ve kalçada, dünya çapında önde gelen sakatlık nedenidir.

Permafrost erimesi: Görünmeyen zararları görmek

İ klim değişikliği ve sağlık üzerinde farkındalık oluşturmak amacıyla Dünya Sağlık Örügütü, insan faaliyetlerinin çevre üzerindeki önemli etkisini vurgulayan, 4 görünmez çevre sorunu hakkında çevrimiçi etkileşimli bir dijital eser paylaştı.

Doğanın Faydalarını Artırmak: Yürümenin bilimi

M ayıs ayında yayınlanan TÜİK Kent-Kır Nüfus İstatistikleri ne göre, nüfusun %67,9'u, Türkiye topraklarının sadece %1.6'sını oluşturan yoğun kentlerde yaşıyor. Ülke topraklarının %93,5'ini kaplayan geniş kır alanlarında yaşayanlar ise ülke nüfusunun %17,3'ünü oluşturuyor. Dünya geneline bakılırsa 1950'de %25 iken, günümüzde insanların yarısından fazlası şehirlerde. Birleşmiş Milletler Dünya Şehirleri Raporunda kentler, toplam nüfusun %55'i barındırıyor ve bu rakamın 2050'ye kadar yüzde 68'e çıkması bekleniyor .

Günümüz insanları hepçil mi yoksa etçil mi?

D oğadaki herbivor (otçul) ve karnivor (etçil) canlıların vücut yapısı incelendiğinde insan hangi gruba benzer?

Türkiye'de pestisit kullanımı: Hastalıkların kökeni ilaç eksikliği değil yanlış yaşam

T arımda ürüne zarar veren yabani otlara (herbisit), böceklere (insektisit), mantarlara (fungusit), bakterilere (bakterisit), kemirgenlere (rodentisit), akarlara (akarisit), kenelere (mitisit), larvalara (larvasit), solucanlar (nematosit), örümceklere (akarisit), salyangozlara (mollusit), alglere karşı korumak için pestisit (haşerekıran) kullanılır. Tarihi Sümerlilere kadar uzanan pestisitler, ikinci Dünya Savaşında biyolojik silah olarak kullanılmak üzere sentetik üretimi hızlanır. Kullanımı yaygınlaşan bir sentetik böcek öldürücü olan DDT (Diklorodifenil trikloroetan) bir dönem sıtma kontrolünde kullanılır, fakat organizmalarda birikerek canlı ve çevre sağlığını tehdit ettiği için yasaklanan pestisitlerden biridir. Yasaklı bu zehirlerin Türkiye’de kullanımı 1980lerin başına kadar devam eder. Tüm dünyada toplam pestisit kullanımında ilk 3 te olan Çin, ABD ve Kanada ile Fransa, Malezya, İtalya'nın ardından 12. sırada Türkiye yer alır. Hektar başına pestisit kullanımında ise 52

Büyükten küçüğe ekran bağımlılığı

Ç evremizi kuşatan ekranlara ne denli bağımlı olduğumuzun ne kadar farkındayız? Televizyon, telefon, tablet, bilgisayar farketmez, o ekranı açmayınca sıkılmış, eksik, tedirgin hissediyor hatta öfkeleniyoruz? Kimi işkolik, kimi sosyal medyadan gelen mesaj ve mail bildirimlerini, alışveriş listelerini anlık takip edip son dakika haberlerini kaçırmıyor. Kimileri dizi ve filmlerde, oyunlarda saatlerini tüketiyor.

Depreme hazırlıklı olmak: Erken uyarı sistemi

D ünyadaki en yoğun üç deprem kuşağından biri, Alp-Himalaya Deprem Kuşağında yer alan bir deprem ülkesi Türkiye 6 Şubat'a depremle uyanır. Depremden saatler sonra yakın uzak birçok ildeki telefonlarda erken uyarı sisteminin yeni bir deprem ikazı vermesiyle saniyeler içinde sarsıntı başlar. Maraş'ı ikinci yıkıcı deprem vurmuştur.

İğnesiz akupunktur: Ağrı kesici, bulantı önleyici

K imine göre sözde bilim, kimileri içinse modern tıp tamamlayıcısı. Akupunktur Latince'de iğne ile delmek anlamına gelir. Yakı, kupa, sülük, osteopati, homeopati, mezoterapi, apiterapi, fitoterepiyi içeren geleneksel tıp uygulamalarından biri olarak kabul edilir.

İnsülin direncine sebep: Şeker mi yağ mı?

D iyabet her beş ölümden birinin nedeni. Türkiye Diyabet, Hipertansiyon, Obezite ve Endokrin Hastalıklar Epidemiyolojik Hastalıklar Prevalans Çalışması TURDEP-I e göre 1998 yılında diyabet her yüz kişiden 7.2 sinde görülmüş. TURDEP-II 2010 ise diyabet tanısı alanların 12 yıl öncekine göre %90 arttığını, IDF 2021 raporuna göre her iki diyabet hastasından birinin hastalığın farkında bile olmadığını göstermiş. Dünya genelinde ise 2019'da diyabetli sayısı 90'lara göre %49 artmış. 2025 yılına kadar da yaklaşık 300 milyon kişinin hastalığa yakalanacağı öngörülüyor. Dünyada her 11 kişiden 1'i diyabet hastası ve %90 gibi büyük bir kısmını Tip 2 diyabet yani insülin direnci oluşturuyor.

Pişirme için uygun yağı seçmek

G eçtiğimiz yıl dünya geneli yemeklik sofralık yağ kullanımı verilerine göre birinci palm yağı iken son sırada zeytinyağı var.

Fazla yağlardan kurtulmak için bilimsel rehber: Neden olur, ne zaman ve nasıl yakılır, nereye gider?

B elin boya oranı 0.5 ve daha fazla çıkması hastalık riskini artırıyor. Mezura yoksa bir ip yardımıyla da bu ölçümleri yapmak mümkün: Bel çevresi boy uzunluğunun yarısını geçmesin.

Her 5 gençten yalnızca 1'i fiziksel olarak aktif!

D ünyaya köşe bucak yayılmış bir salgın var: Hareketsizlik. Fakat ne farkındayız ne de önemseyip harekete geçiyoruz. Hastaneleri dolduran kalabalığın ciddi bir kısmı sağlıklı ve hareketli hayat alışkanlıkları ile önlenebilir hastalıklardan muzdarip. Yinede tedaviyi yalnızca paketlenmiş ilaçlarda arayıp, temel ilacımız olan sağlıklı ve hareketli hayat alışkanlıklarını göz ardı ediyoruz. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), konuyla ilgili Türkiye'nin de dahil olduğu 194 ülkeden elde edilen verileri ekim ayı fiziksel aktivite 2022 küresel durum raporunda yayınladı. Rapor, sağlığın iyileştirilmesi ve bulaşıcı olmayan hastalıklarla mücadelenin anahtarı olarak fiziksel aktiviteye öncelik vermeye çağırıyor.

Göbek yağının tehlikesi ve yağ yakmanın matematiği

B el çevresinde göze çarpan bir yağlanma oluşmaya başlamışsa dikkat! Çünkü bu genişleme insulin direncinden, polikistik over sendromuna (PCOS), depresyona, demansa, uyku apnesine, kalp damar hastalıklarına, karaciğer yağlanmasına, kolon, meme, prostat kanserlerine kadar birçok hayati sorun için ihtardır.

Acı su gerçekleri: Ne kadar su harcıyoruz?

Hepimizin 💧 suya ihtiyacı var ama yeryüzünde suyun sadece % 2️.5 'i tatlı 💧 su yani içilebilir 🚰 su.

Maden suyu, mineraller ve sağlığa etkileri: Tansiyon, kabızlık, kansızlık, kemikler ve dahası

Ş ekerli gazlı içecek modası yerini sağlıklı, temiz su akımına bırakıyor. Bu doğal kaynak sularına maden suyu da dahil. Yağmur suları ve eriyen kar yeraltına en derinlerine doğru süzülürken farklı tabakalarda birikmiş mineral tuzlarını toplar. Vücudumuz içinde gerekli bu mineraller suya karışıp çözünür . Böylece maden suyu olarak bilinen doğal mineralli su oluşur. Bu su yeraltındaki eriyik katmanlara kadar ulaşabilir. Eriyik bir katman olan magmada karbondioksit gazı (CO2) suya karışırken, oluşan basınç ile bulduğu yarıklardan mineralli suyu yeryüzüne fışkırtır. Şişe maden suları bazı bölgelerde bulunan bu kaynaklardan doldurulduğu gibi, suyun yeraltında kaldığı bölgelerde kuyu aracılığıyla da erişilir. Doğal olarak karbondioksit gazı içermeyen mineralli sulara ise şişelenme tesislerinde CO2 eklenir. Amaç, içimi kolaylaştırmanın yanında su içinde mikrop oluşumunu engellemek. Maden suyu asitli değilmi? CO2 suda karbonik asit (H2CO3) olarak çözünür ki bir zayıf asittir.

Kalsiyum paradoksu: K vitamini kemik ve damar sağlığını nasıl etkiler

Y ağda çözünen ve vücutta depo edilen vitaminlerden biri K vitamini . Halk arasında kan pıhtılaşmasında gerekli K vitamini olarak bilinen filokinon (K1 vitamini) dışında doğada menakinonlar (K2 vitamini) olmak üzere iki türü var. Menakinonlar yani K2 vitamini, hayvansal dokularda daha çok menakinon-4 (MK-4) ve fermente gıdalarda menakinon-7 (MK-7) formunda bulunur . K2 vitamininin az bir miktarı bağırsak bakterileri tarafından üretilir. Ayrıca besinlerle alınan K1 vitamini ve K2 vitamininin farklı formları emildikten sonra MK-4 e dönüştürülür . Kemik ve diş gelişimi için gerekli kalsiyumun taşınıp kullanılmasında A ve D vitamini ile birlikte K vitamini görevlidir. K2 vitamini osteokalsin gibi kandan kemiğe kalsiyum taşıyan, kalsiyum bağlayıcı proteinleri etkinleştirir, dokuları oksidatif strese karşı korur. Bu yollarla damar duvarındaki kalsiyum birikimini azaltılması ve kemik dokusunun artırılmasını sağlayarak kalsiyum paradoksunu düzenleyebilir. Kalsiyum paradoksu ilk

Mavi bölgeler: Yakın tarihte yüz yıllık ömürler ve ortak noktaları

B in yıl öncesine göre neredeyse iki kat daha fazla yaşayan günümüz insanı içinde eskimeyen bir konudur uzun ömürlü olmak. Bir asrı devirmiş çoğu insan yalnızca uzun yaşamaz. Daha ziyade yaşa bağlı hastalıkları daha geç geliştirme potansiyeline sahip olduğu, yavaş yaşlandığı için çok yaşar. 1900lü yıllarda Hindistan Sıhhiye Hizmetinde bir hekim ve beslenme uzmanı olarak görev yapan tümgeneral Robert McCarrison , ülkesine döndüğünde Beslenme ve Ulusal Sağlık ( Nutrition and National Health ) adlı ders verir. Üç bölümlük bu derste gözlemlerini de paylaşan McCarrison, yedi yıl boyunca aralarında bulunduğu kuzey Hindistan - Pakistan hattını oluşturan Himalayalarda konumlanmış Hunza Vadisi halkına atıfta bulunarak, olağanüstü uzun yaşadıklarını ve bu durumu bu engebeli coğrafyada bulunan az ama sade, işlenmemiş basit besin tüketimine dayandırdığını aktarır. Daha sonra National Geographic dergisine konu olan Hunza vadisi hem turistlerin hem araştırmacıların ilgisini çeker. Bir yandan

Damarlarınızda akan plastikler mi?

Ucuz ve kolay üretilen plastikler, çoğunlukla petrol yan ürünü ve aşırı miktarlarda kullanılım sonucu kontrolden çıkan bir çevre kirliliğine dönüşmüş durumda. 2015 yılındaki plastik üretimi yılda 320 milyon tonu aştı. %40 'tan fazlasını ise gıda paketleri, kulak çubukları ve koronavirüs pandemisinde kullanımı katlanan yüz maskeleri gibi tek kullanımlık ürünler oluşturuyor.

Teknoloji dEvrimiyle yürümeyi unutacak noktaya geldik

B ir zamanlar avlayıp ekip biçen insan gelişti, karnını doyuracak malzemeyi pazara markete gidip mutfağa getirdi. Biraz daha gelişti, malzemeler ayağımıza geldi çoğunda da yemeye hazır olarak. Hayatta kalıp yemeğe ulaşmak için harcanan enerjide ciddi tasarruf edilen bu gelişmişlikte beklenilen yaşam süresi artarken, çağın teknoloji olduğu günümüzde hareket kabiliyeti de hayat kalitesi de gittikçe azalıyor. Sonuçta elde kalan, bir dizi hastalıkla geçen daha uzun yıllar oluyor. Hayatı kolaylaştıran, ileri tedavilere de imkan veren teknolojinin uzun süreli, bilinçsiz, bağımlılık seviyesinde kullanım yaşı da gittikçe düşüyor. Yirmi birinci yüzyılda, küçük büyük her yaşta hareketsiz sedanter hayat , obezite ve ilişkili hastalıkların görülme sıklığındaki ciddi artışın gelecek yıllarda daha da artması öngörülüyor . Uzun süreli hareketsizlik günde altı yedi saati aşkın ekran başında, masa başında, direksiyon başında farketmez hareketsizce geçmesi demek. Bu durum iskelet değişikliğine,

Burun tıkanıklığı kişiliğinizi nasıl etkiliyor

N efes alırken, iki burun deliğinden geçen hava miktarı farklıdır. Modern tarihte ilk 1895'te Alman doktor Richard Kayser tarafından nazal siklus (burun döngüsü) olarak tanımlanan bu olayda, burun deliklerden birindeki hava yolu genişleyip açılırken diğer taraf kanla dolarak şişer ve hava yolu daralır. Bu durum ritmik bir şekilde sağ ve sol tarafta gerçekleşir. Bu şekilde burun delikleri sırayla çalışıp dinlenmiş olur.

Stresle başetme: Huzuru bulmanın yolu

「 Çözüm roket tasarlayıp fırlatmakta yada bilimde teknolojide değil. Özgüvende cesarette bile değil. Çözüm akılda, kalpte, gönülde. İnanç her neredeyse çözüm orada. Hapsolmuş, kaybolmuş, yalnız çaresiz kalmış, yolunu şaşırmış insanlığın çözümü.. 」

Aşırı işlenmiş gıdalar: Ne ile besleniyoruz

Neredeyse tüm gıda ürünleri bir dereceye kadar işlenerek raflara gelir. Kavrulmuş et, pastörize süt, soğuk sıkım yağ, dondurulmuş sebze, ezilmiş tahıl, kurutulmuş meyve az da olsa işlem görür, besin değerlerinde az kayıp olur. Fakat bazı gıdalar varki içinde olmayan madde yok, mutfakta olmayan içerik çok; hazır çorba, dondurulmuş yemek, ketçap mayonez, salam sosis, kek cips, şekerli gazlı içecek, fruktoz şuruplu yiyecek .. Önemli besinlerden yoksun , yapay lezzete ve raf ömrüne odaklı, fazla işlenmiş bu gıdalar sepette pek olmasa da olur.

Yeryüzü eczanesi: Bitkileri kullanırken dikkat

Fitoterapi, hastalıkların önlenmesi iyileştirilmesinde tıbbi olduğu kanıtlanmış bitkilerle tedavidir. Bitkisel tedavide başı çeken ise Almanya. Alman hükümeti 70lerin sonunda bilim insanlarını biraraya getiren Komisyon E'yi kurar. Komite, bitkilerin tıbbi güvenliğini değerlendiren ve kullanımları, dozajları, yan etkileri, ilaç etkileşimleri, kullanılmaması gereken durumları içeren 380 rapor yayınlar.

Karbonhidratı kısıtlamak

Enerji üretiminde hücrelerin kullandığı ilk kaynak olan karbonhidratlar , protein ve yağlarla birlikte vücudun temel kaynakları olan üç makro besin öğesinden biridir. Baklagil, tam tahıl , meyve, sebze, kabuklu yemiş dahil işlenmemiş gıdalarda liflerinden ayrıştırılmadan bulunan türe kompleks karbonhidrat denir. Kompleks karbonhidratlar beraberinde vitamin, mineral, protein, antioksidan kısaca yüksek besin değerine sahiptir. Sindirilip kana karışma hızı ( glisemik indeks ) görece düşük olduğundan daha uzun süre tokluk sağlar. Basit karbonhidrat ise doğal liflerinden ve besin maddelerinden ayrılmış (rafine) şekerler ve nişastalardır. Vücutta işleniş şekli itibari ile yağa dönüşmeye eğilimli olan fruktoz da glukoz gibi en basit şekerlerdendir. Posasından ayrılmış meyve suyu, beyaz un, kristal şeker gibi fazlaca işlenmiş gıdalarda bulunurlar ve besin değeri azaldığından olduğundan boş kaloridir. Glisemik indeksi kompleks karbonhidratlara kıyasla daha yüksektir. Kısa sürede kan şe

COVID-19: Fazla kiloları vermek neyi değiştirebilir

COVID-19 pandemisinde yeniden gündeme gelen anjiyotensin dönüştürücü enzim 2 ( ACE2 ), COVID-19 virüsü olan SARS-CoV-2 dahil çeşitli koronavirüsün hücreye girişine aracılık eder. Virüs, yüzeyindeki spike (diken) protein denilen uç kısımları ile ACE2 ye bağlanıp hücre içine girerek enfeksiyona neden olur. COVID-19 un hızla pandemiye dönüşmesinin altında yatan sebeplerden biri SARS-COV-2 nin ACE2 ye bağlanma kabiliyetinin 2002 yılında baş göstermiş SARS virüsü SARS-CoV a kıyasla  10 ila 20  kat daha yüksek olmasıdır. Akciğer, atardamar, kalp, böbrek, ince bağırsakta hücre yüzeyinde konumlanmış çinko içerikli bir enzim olan ACE2, X kromozomundaki geninden üretilir. Kan basıncını düzenleyen sistemin de bir parçasıdır. Kan basıncının yükselmesi durumunda anjiyotensin II hormonunu, anjiyotensin 1-7e parçalayarak tansiyonu normal değere çeker. Aynı zamanda kalp damar, böbrek, akciğer ve metabolik hastalıklara karşı korumada rol oynar. ACE2, hastalıklara yanıt olarak çözünür şekli olan