Ana içeriğe atla

Her 5 gençten yalnızca 1'i fiziksel olarak aktif!

D
ünyaya köşe bucak yayılmış bir salgın var: Hareketsizlik. Fakat ne farkındayız ne de önemseyip harekete geçiyoruz. Hastaneleri dolduran kalabalığın ciddi bir kısmı sağlıklı ve hareketli hayat alışkanlıkları ile önlenebilir hastalıklardan muzdarip. Yinede tedaviyi yalnızca paketlenmiş ilaçlarda arayıp, temel ilacımız olan sağlıklı ve hareketli hayat alışkanlıklarını göz ardı ediyoruz.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), konuyla ilgili Türkiye'nin de dahil olduğu 194 ülkeden elde edilen verileri ekim ayı fiziksel aktivite 2022 küresel durum raporunda yayınladı. Rapor, sağlığın iyileştirilmesi ve bulaşıcı olmayan hastalıklarla mücadelenin anahtarı olarak fiziksel aktiviteye öncelik vermeye çağırıyor.

Rapora göre dünya genelinde ortalama her dört yetişkinden biri ve gençlerin %81'i yeterli fiziksel aktivite yapmıyor. Gelişmişlikte artan ve ucuzlayan teknoloji; ulaşımdan tüketime, işten eğlenceye her yönüyle hayatımıza girerek kolaylık sağlamaktan öteye geçip harekete ihtiyacı azaltıyor. Hareketsiz hayatlarla hareket kabiliyeti de giderek azalıyor. Teknoloji çağında doğup teknolojiye bağımlı büyüyen genç nesil bu durumdan en çok etkilenen grup oluyor.

Hareketsiz hayat, dünya çapında bulaşıcı olmayan hastalıklar ve ölüm için ciddi bir risk oluşturuyor. Kanser, kalp damar hastalıkları, felç ve diyabet riskini %20-30 oranında artırıyor. Fiziksel, zihinsel, ruhsal; bireysel ve sosyal sağlığı kötüleştiriyor. Dünya nüfusunun daha aktif yaşamasıyla, yılda dört ila beş milyon ölümün önlenebileceği tahmin ediliyor. Her geçen gün etkisini artıran hareketsizlik bireysel sağlığı olduğu kadar sağlık sistemlerini, çevreyi, ekonomiyi, toplum refahını ve yaşam kalitesini olumsuz etkiliyor.

Fiziksel aktiviteyi teşvik etmek birey, toplum ve hükümet bazında bilinç ve sorumluluk gerektiriyor. Ülkelerin mevcut hareketsizlik salgını için acil önlem almaması durumunda, 2020 ile 2030 yılları arasında yaklaşık 500 milyon insanın kalp hastalığı, obezite, diyabet veya fiziksel hareketsizliğe bağlı bulaşıcı olmayan diğer hastalıklardan etkileneceği öngörülüyor.

Global status report on physical activity 2022

Türkiye'deki durum dünya genelinden farklı değil. Ülkedeki ölümlerin %90'ı bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklı. Kardiyovasküler hastalıklar, kanser, kronik akciğer hastalığı, diyabet listenin başında.

Türkiye, nüfus büyüklüğüne göre 195 ülke arasında 18. sırada ve 2022 verilerine göre Türkiye nüfusu 85 milyonu aşmış durumda. Nüfusun %31'i 20 yaş altı, %13 'ü 60 yaş üstü kitleyi oluşturuyor.

Hareketsiz yaşam Türkiye'de de özellikle genç nüfusta yaygın. 11 - 17 yaş grubu genç erkeklerin %77'si, kızların %86'sı fiziksel olarak inaktif bir hayat sürdürüyor. Hareketsiz hayat alışkanlıkları 18 yaş üstü (E: %22, K: %39) ve 70 yaş üstü (E: %34, K: %55) grupta biraz daha az görünse de özellikle her yaşta kadınlarda hareketsizlik erkeklere oranla daha da yaygın.

Düzenli yapılan fiziksel aktivite ve hareketli hayat; kalp damar hastalıkları, felç, diyabet ve kanser gibi bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesini, sağlıklı vücut ağırlığının korunmasını, zihinsel sağlığı ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesini kolaylaştırıyor.

Park, bahçe, ev, okul, işyeri dahil hertürlü dış ve iç mekanlarda, bireysel olsun toplulukla olsun her türden hareket ile eğlenceli, keyifli fiziksel aktivite; küçük büyük her yaş düzeyine, kişiye, ortama uygun olarak yapılabilir.   

  • her gruba yönelik 🧑‍🦽 bölgesel egzersiz
  • 🕺 tüm vücut egzersizleri 
  • 🚶 yürüyüş 
  • 🚴‍♀️ bisiklet sürme
  •  🏊 yüzme
  • 🧍‍♂️ ip atlama
  • 🏃‍♀️ koşma 
  • ⛹️‍♀️ basketbol dahil çeşitli 🤾‍♂️ sporlar
  • 🤸 oyunlar aktif kalmanın eğlenceli yolları arasında.

Kaynaklar ve İleri Okuma:

Egzersiz Spor Hareket Isınma Aerobik Happy walk ラジオ体操 Radio Taiso 广播体操 Radio Calisthenics 국민체조 https://youtube.com/playlist?list=PLEvP9AW0KGOKJh4cjVvcORgLERdqE-qGp

TC Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/fiziksel-aktivite

Dünya Sağlık Örgütü. Fiziksel Aktivite Küresel Durum Raporu 2022.

Dünya Sağlık Örgütü. Fiziksel Aktivite Türkiye 2022

Dünya Sağlık Örgütü. Fiziksel Aktivite. https://www.who.int/teams/health-promotion/physical-activity

Türkiye İstatistik Kurumu. Dünya Nüfus Günü 2022. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2022-45552

World Health Organization. Be He@lthy, Be Mobile (BHBM). https://www.who.int/activities/Addressing-mobile-health

World Health Organization. Assessing national capacity for the prevention and control of noncommunicable diseases: report of the 2019 global survey. World Health Organization. 2020. https://apps.who.int/iris/handle/10665/331452. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO

World Health Organization. Global status report on road safety 2018. World Health Organization. 2018 https://apps.who.int/iris/handle/10665/276462. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO

World Health Organization. Global status report on physical activity 2022. WHO. 18/10/2022. ISBN: 9789240059153

NHS. Fitness Studio exercise videos. https://www.nhs.uk/conditions/nhs-fitness-studio/


Uyarı Bu web sitesinin içeriği bilgilendirme amaçlıdır ve kişisel tıbbi tavsiye verme amacı taşımaz. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız için sağlık uzmanına başvurmalısınız.

En çok okunanlar

Stresle başetme: Huzuru bulmanın yolu

「 Çözüm roket tasarlayıp fırlatmakta yada bilimde teknolojide değil. Özgüvende cesarette bile değil. Çözüm akılda, kalpte, gönülde. İnanç her neredeyse çözüm orada. Hapsolmuş, kaybolmuş, yalnız çaresiz kalmış, yolunu şaşırmış insanlığın çözümü.. 」

Hayat Boyu Beslenme: Bilinmeyen

「 Tek gerçek bilgelik, hiçbir şey bilmediğini bilmektir. 」

Bilinçli yemek: Aralıklı açlık nedir nasıl uygulanır

Son dönemin en çok araştırma yapılan konulardan biri de açlık . Çoğunluğu hayvanlar üzerinde denenmiş olmakla birlikte çalışmaların verdiği sonuçlar açlık hakkında daha olumlu düşünmeye teşvik ediyor. Daha çok insan temelli araştırmaya ihtiyaç olduğu kesin. Fakat eldeki verilerin önemli bir kısmı en basit ifadeyle, aralıklı açlık ile iyileşen insülin duyarlılığı, azalan büyüme horomonu ve insülin benzeri büyüme faktörü 1 ( IGF-1 ) olduğunu gösteriyor. Bu da daha düzenli kan şekeri, daha az yağ tutulumu ve daha az yaşlanma demek aslında. ( farklı sonuçlar: insülin direnci , artan büyüme hormonu ) Aralıklı açlık nedir? Tıpta aralıklı oruç ( intermittent fasting ), dönüşümlü açlık ve zaman kısıtlı açlık gibi türleri olan bilinçli aç kalma hali. Aslında eskiden beri kültürlerin ve çoğu inancın da bir parçası. Türk kültüründe 'azı karar çoğu zarar' deyişi, İslami bakışta ' insana belini doğrultacak iki lokma yeter, bununla yetinmezse midenin en çok üçte biri yeme

COVID-19: Hastalıkla ilişkili bulunan kriter

Dünya Sağlık Örgütü ( WHO ) tarafından 11 Mart 2020'de küresel salgın ilan edilen yeni koronavirüs hastalığı ( COVID - 19 ) için aşı çalışmaları ve aşıya karşı çelişkili görüşler devam ederken, insanımıza düşen ilk ve öncelikli tedbir kontrollü sosyal hayattır. Pandeminin getirdiği kısıtlamalar alışkanlıkları ve hayat kalitesi n i farklı şekilde etkilemiş olabilir. Fakat pandemi krizi nde süreci kısaltacak başetme yollarıda yok değil. Koronavirüs, diğer viral enfeksiyonlarda olduğu gibi kronik hastalıkların bulunduğu ve bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda daha riskli olabiliyor. Bu riskinin azaltılmasında ve bağışıklığı artırmada düzenli orta düzey fiziksel hareket , uygun beslen m e ve kaliteli uyku yu içeren hayat biçimi nin önemli bir rolü olabilir. Koronavirüs salgını içinde yaklaşan ikinci Ramazan ayında orucun , yeterli sıvı alımı, etkili beslenme ve uygun egzersiz ile desteklenmesi bağışıklık sistemini iyileştirebilir . Şuana kadar kanıtlanmış te

Depreme hazırlıklı olmak: Erken uyarı sistemi

D ünyadaki en yoğun üç deprem kuşağından biri, Alp-Himalaya Deprem Kuşağında yer alan bir deprem ülkesi Türkiye 6 Şubat'a depremle uyanır. Depremden saatler sonra yakın uzak birçok ildeki telefonlarda erken uyarı sisteminin yeni bir deprem ikazı vermesiyle saniyeler içinde sarsıntı başlar. Maraş'ı ikinci yıkıcı deprem vurmuştur.

Göbek yağının tehlikesi ve yağ yakmanın matematiği

B el çevresinde göze çarpan bir yağlanma oluşmaya başlamışsa dikkat! Çünkü bu genişleme insulin direncinden, polikistik over sendromuna (PCOS), depresyona, demansa, uyku apnesine, kalp damar hastalıklarına, karaciğer yağlanmasına, kolon, meme, prostat kanserlerine kadar birçok hayati sorun için ihtardır.

Çay: Demleme şekli ve antioksidan etkisi

Türkiye ve dünya genelinde sudan sonra çay , en çok tüketilen içeceklerden biridir. Camellia Sinensis adlı çay bitkisinin yaprakları; soldurma, fermantasyon, kıvırma, kurutma gibi işlemlemlerden geçirilir. İşlem farklılığını göre beyaz, yeşil, matcha , oolong, siyah ve pu-erh çayları elde edilir. Çayda kafein (tein) ve antihipertansif, karaciğer koruyucu, rahatlatıcı, sakinleştirici etkisi olduğu düşünülen, çaya umami tad veren L-teanin ile birlikte 4000 civarında madde bulunur. Fiziksel ve psikolojik sağlık üzerinde olası etkilerinden dolayı EGCG (epi gallo kateşin gallat) çayın en çok araştırılan bileşenlerinden biridir. Antioksidan kapasitesi yüksek bir bileşik olan EGCG, C vitamininden 20 kat, E vitamininden 30 kat daha aktif tir. Bir flavonoid grubu polifenol olan kateşin ve türevleri (EGCG, ECG, EGC, EC); beyaz, sarı ve yeşil çayın temel bileşenleridir. Çayın kendine özgü acı - buruk tadını verir. Oolong ve siyah çay gibi yarı ve tam fermente çay üretimi için gene

Bağırsak Beyin: Mikrobiyota nedir ne yapar

Antik Yunanca'da « küçük asa » anlamına gelen bakterilerin çoğunlukta olduğu, ve mantar, arke, virüsleri de içeren mikroorganizma topluluğuna mikrobiyota , mikro biyom yada mikrobiyal ekosistem adı verilir. İnsan mikrobiyotası ilk, anne karnında - doğum sırasında oluşmaya başlayıp yetişkin insanda, insan hücre sayısının 1.3 - 2.2 katına ve 1.5- 2 kilogram ağırlığı ile insan beyni ağırlığına ulaşır. Deri, ağız, burun, solunum sistemi, sindirim sistemi ve ürogenital sistem dahil vücudun iç ve dış bölgelerinde yaygın olarak bulunurken, bağırsak mikrobiyatası insan vücudundaki en kalabalık yerleşim yeridir, bağırsak florası olarak da adlandırılır. Henüz anlaşılamayan yollarla enterik sinir sistemi (ESS) ve merkezi sinir sisteminde (MSS) etkili olan bağırsak mikrobiyatası ; vitamin (B1, B5, B7, B9, B12, K2), nöro transmiter (serotonin, dopamin, GABA), metabolizma ve iştahı düzenleyen kısa zincirli yağ asitleri ( bütirik asit , propionik asit, asetik asit), konjuge lino

Acı su gerçekleri: Ne kadar su harcıyoruz?

Hepimizin 💧 suya ihtiyacı var ama yeryüzünde suyun sadece % 2️.5 'i tatlı 💧 su yani içilebilir 🚰 su.

Ödem nasıl atılır

Dokularda sıvı birikmesiyle oluşan ödem, periferik olan türünde cilde baskı uygulandığında bir süre çöküp kalan şişliktir. Fazla tuz tüketimi, hareketsizlik, altta yatan bir hastalık, bazı ilaçlar, stres, mens dönemi ( PMS ) ve gebe lik gibi hormonal değişimler, uzun dönem proteinden yetersiz beslenme bu şişliğin nedeni olabilir. Uzun süre inmeyen şişlikte gecikmeden sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir. Nefes almada güçlük, ağrı gibi belirtilerde acil yardım gerekir. En temel tedavi bireye ve mevcut hastalıklarına uygun makro - mikro besin ögeleri ve biyoaktif bileşenleri içeren doğru bir beslenme düzeninin dahil olduğu hayat tarzı değişikliğidir: - Ölçülü ve doğru olmak. Yararlı olanı zararlı yapan miktarıdır. İhtiyaç fazlası olan, yanlış olan bedene maddi ve manevi yük olduğu gibi başka sorunlara da yol açabilir. Bir iki mevsimlik bitkilerin her zaman ulaşılabilir olması talebin yanlış olduğunu gösterir. Daha çok daha büyük ürün hedefiyle ilaçlara boğulmuş, sistemini şa