Yalnızca nohut mu? Aromatik koku, canlı renk, çeşitli tat gibi belirli nedenlerden dolayı filizlendirme yapılan başka bitkiler olsada, üzerinde en çok çalışılmış ve makale yazılmış türler buğdaygiller, turpgiller ve baklagiller ailesinden. Tahıl olarak kabul edilen amarant, karabuğday ve kinoada gluten içermeyişi nedeniyle sıkça filizlendirme yapılan türler arasında. Fakat her tür filizlendirme için uygun değil. Filizlenen yeşermiş patateste oluşan solanin maddesinde olduğu gibi bazı filizli besinlerin tüketimi besin zehirlenmesiyle sonuçlanabilir.
Kullanımı gittikçe yaygınlaşan filiz ve mikroyeşillikler tohumun nemli bir ortamda birkaç gün yada bir iki hafta kadar çimlendirilmesiyle elde ediliyor. Tohumun uyandırılıdığı bu süreçte depo besin öğeleri olan karbonhidrat, protein ve yağların parçalanmasıyla glukoz, amino asit ve yağ asitleri açığa çıkıyor.
Antioksidan, antikarsinojenik, anti-tümor, yaşlanma karşıtı, LDL ve total kolesterol düşürücü, kardiyovasküler hastalıkları yavaşlatıcı gibi etkileri olduğu tartışılan karotenoidler, flavonlar, fenolik asitler gibi birçok fitokimyasal artarken; lektin, fitik asit(fitat) gibi yararlı özelliklerine karşın bazı besin ögelerinin emilimini baskılayabilen anti-besin miktarında azalma meydana geldiğini gösteren çalışmalar da mevcut.
Tüm bu faydalarıyla birlikte, bu minik yeşilliklerin kök kısmıyla tüketilmesi sonucu özellikle E coli ve Salmonella kaynaklı zehirlenme vakaları bildirilmiş. Aralıklı sulanarak nemli ve genellikle karanlık ortamda büyütülen bu tohumların seri üretim zincirindeki denetimleri çok sıkı. Kolay ve ucuz olmasından dolayı ev ortamında yetiştirmek isteyenlerin de yetiştirme ortamını sık sık kontrol etmeyi unutmaması gerekiyor.
Yetim, H , Öztürk, İ , Törnük, F , Sağdıç, O , Hayta, M . (2010). Yenilebilir Bitki ve Tohum Filizlerinin Fonksiyonel Özellikleri . Gıda , 35 (3) , 205-210 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/gida/issue/6879/92091
Kanmaz, E , Ova, G . (2014). Filizlenme İşleminin Fitokimyasal Bileşikler Üzerine Etkisi . Gıda , 39 (1) , 49-56 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/gida/issue/6960/92819
Turner ER, Luo Y, Buchanan RL. Microgreen nutrition, food safety, and shelf life: A review. Journal of Food Science. 2020 Apr;85(4):870-882. DOI: 10.1111/1750-3841.15049.
Kılınçer, F , Demir, M . (2019). Çimlendirilmiş bazı tahıl ve baklagillerin fiziksel ve kimyasal özellikleri. Gıda , 44 (3) , 419-429 . DOI: 10.15237/gida.GD19019
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları https://ebideb.tubitak.gov.tr/giris.htm
UYARI! Bu sitenin içeriği bilgilendirme amaçlıdır. Kişisel tıbbi tavsiye verme amacı taşımaz. Sağlığınız ile ilgili tüm sorularınız için sağlık uzmanına başvurmalısınız.